Tak często się pojawia, a tak rzadko jest dostrzegana, tak późno jest niesiona pomoc.
Depresja nastolatków tak jak dorosłych powinna być potraktowana poważnie, to znaczy jak choroba, którą trzeba leczyć. Wiele osób wychodzi z przekonania, że ich to nie dotyczy, w ich rodzinie problem ten nie ma miejsca.
OBJAWY DEPRESJI NASTOLATKÓW
POGORSZENIE WYNIKÓW W NAUCE – związane jest to z zaburzoną koncentracją i uwagą, mimo usilnych starań nie jest się w stanie przyswoić wiadomości, przygotować się na sprawdzian, kreatywnie wypełniać zadania i ćwiczenia. Zdarza się zapominanie i nieprzygotowanie do lekcji – brak zeszytów, przyborów, odrobionych prac domowych. Pojawiają się trudności z myśleniem logicznym.
OBNIŻONY NASTRÓJ, który występuje przez znaczną część czasu niezależnie od pory dnia i okoliczności.
ZWIĘKSZONY LUB ZMNIEJSZONY APETYT co może przekładać się na zmianę wagi, oczywiście bez wprowadzania diet.
IZOLOWANIE SIĘ mimo zaproszeń, zachęceń ze strony rówieśników. Najchętniej nastolatek pozostawałby w swoim pokoju, nie spotykał się z innymi niezależnie czy z rówieśnikami, dorosłymi, bliskimi.
OBNIŻONA SAMOOCENA, postrzeganie siebie jako gorszego, któremu się nic nie udaje, a jeśli nawet to jest to odbierane przez nastolatka jako przypadek, łut szczęścia, albo, że i tak nie zasługuje na docenienie, pochwałę.
SPADEK ODCZUWANIA RADOŚCI nawet z rzeczy, które wcześniej ją powodowały. Coś co do tej pory cieszyło staje się nudne, byle jakie, bezsensowne, albo może się pojawić przekonanie, że i tak to nie wychodzi, więc nie ma sensu poświęcać na to czas.
TRUDNOŚCI ZE SNEM, które objawiać się mogą w dwojaki sposób:
- nadmierna senność – mimo wielu godzin przespanych nie występuje odprężenie i poczucie zrelaksowania;
- bezsenność – dużo czasu upływa zanim się zaśnie, sen jest przerywany, występować może zbyt wczesne wybudzanie;
DRAŻLIWOŚĆ nieadekwatne reakcje na jakieś sytuacje, słowa, zdarzenia. Pojawić się może agresja, trudności w komunikacji, jak i płaczliwość.
MĘCZLIWOŚĆ I TRUDNOŚCI W AKTYWIZOWANIU SIĘ, nawet najprostsze czynności mogą wydawać się zbyt trudne i skomplikowane chociażby ubranie się, wykonanie czynności higienicznych, posprzątanie pokoju, itp. BARDZO CZĘSTO JEST TO ODBIERANE PRZEZ DOROSŁYCH JAKO LENISTWO! Nastolatek pozostaje w swoim pokoju, najczęściej “zalega” w łóżku z telefonem w ręku lub przed monitorem komputera.
MYŚLI I TENDENCJE SAMOBÓJCZE poprzez dawanie jasnych sygnałów, niekiedy mówienie wprost o chęci odejścia z tego świata. Przedstawianie treści typu “lepiej, gdyby mnie nie było, byście nie mieli problemów i kłopotów”, “nikt i tak by nie zauważył, gdybym zniknął/zniknęła”.
AUTOAGRESJA – okaleczanie swojego ciała, różnych części za pomocą ostrych narzędzi, uderzanie siebie, wyrywanie włosów, przypalanie, itp.
OBJAWY SOMATYCZNE – silne bóle głowy, brzucha, w klatce piersiowej, które nie są potwierdzane wynikami przeróżnych badań. Fizycznie nastolatek jest okazem zdrowia, a mimo to dolegliwości pozostają.
Depresja może (ale nie musi) się pojawić w odpowiedzi na traumatyczne wydarzenia związane z wypadkiem komunikacyjnym, stratą kogoś bardzo bliskiego, doświadczeniem przemocy w rodzinie, w szkole, w związku z napaścią, zgwałceniem, wykorzystaniem seksualnym itp. Czynniki, które występują w rodzinie, a mogą mieć wpływ na nastolatka to konflikty, rozpad rodziny, rozdzielenie, z którymś z członków, choroby, przemoc fizyczna, psychiczna i seksualna, uzależnienia, niski status społeczny, brak zaspokojenia potrzeb, w tym materialno bytowych. To są tylko niektóre czynniki, które mogą, ale nie muszą wpływać na wystąpienie depresji. Należy pamiętać o tym, że DEPRESJA TO CHOROBA, KTÓRA MOŻE DOTKNĄĆ KAŻDEGO, nawet te osoby, które są postrzegane przez otoczenia jako mające wszystko.
LECZENIE
Przede wszystkim powiedzenie i przyznanie, że moje dziecko jest chore i należy objąć je opieką specjalisty – lekarza psychiatry. Trzeba podejść tak jak do wystąpienia objawów innych chorób, gdy się pojawiają zgłasza się do lekarza, następnie jest wdrożone leczenie, może to być w formie farmakologii albo skierowania na oddział celem zabezpieczenia zdrowia i życia pacjenta. Lekarz może zalecić psychoterapię indywidualną, ale też często pomocna okazuje się terapia systemowa/rodzinna. Warto rozważyć również uczestnictwo nastolatka w grupie terapeutycznej.
